Wat is de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door een spiraalvormig microscopisch klein organisme met de naam Borrelia burgdorferi. Deze bacterie leeft in en wordt doorgegeven door zijn gastheer: de Hertenteek, ook wel Zwartbenige Teek genoemd (Ixodes scapularis). De ziekte van Lyme bij honden kan voor vervelende situaties zorgen.
In Europa kunnen de Borrelia bacterien ook verspreid worden door de Schapenteek. Daarnaast komen in Europa andere varianten van de Borrellia bacterie voor, zoals Borrelia afzelii and Borrelia garinii.
Borrelia kan doorgegeven worden aan mensen, honden en andere zoogdieren wanneer ze door een teek die ermee besmet is worden gebeten. Vaak gaat het om hele kleine teken waardoor ze lastig te spotten kunnen zijn wanneer ze zich net op je hond genesteld hebben.
Deze teken kan je vinden in schaduwrijke vochtige plekken, vaak in het gras, in bosjes en op lage takken.
De ziekte van Lyme kan hele vervelende symptomen veroorzaken waarbij je meestal niet gelijk aan een bacteriele infectie denkt. Daarnaast zijn testen niet altijd even betrouwbaar waardoor het even kan duren voordat je de juiste diagnose hebt voor je hond.
TOP TIP
Wil je graag teken van je hond af houden maar gebruik je liever geen insecticiden? Probeer dan eens een natuurlijk middel om teken af te weren, zoals Washbar Flea Repellent.
Hoe krijgt een hond de ziekte van Lyme?
Je hond kan de ziekte van lyme krijgen na een tekenbeet van een teek die de Borrelia bacterie bij zich draagt. Hoeveel teken de bacterie bij zich dragen hangt af van het gebied waar je je in bevindt.
Na de beet kan de bacterie zich via het bloed en het lymfestelsel verspreiden door het hele lichaam van de hond, waar het voor allerlei problemen kan zorgen.
Kan de teek nog steeds Lyme veroorzaken als je hem gelijk weghaalt?
Dit is een goede vraag, want hoe snel kan een teek eigenlijk de ziekte van Lyme overbrengen? Een teek begint zichzelf vaak pas 10 minuten tot 2 uur nadat hij zich vastgebeten heeft te voeden.
Daarnaast heeft de borrelia bacterie tijd nodig om zich van de teek naar het slachtoffer te verplaatsen.
Wanneer je de teek binnen 24 uur weghaalt kan je dus de kans dat je hond Lyme oploopt flink verkleinen.
De meeste honden krijgen Lyme via onvolwassen teken die nimfen heten. In dit stadium zijn teken extreem klein, vaak kleiner dan een millimeter.
Controleer je hond dus vooral in de zomer na elke wandeling heel goed op teken, en gebruik bij voorkeur een tekenmiddel om de teken af te weren of te doden.
Door goed te controleren en je hond minder aantrekkelijk te maken voor teken kan je voorkomen dat je hond de ziekte van Lyme krijgt. Verwijder elke gevonden teek zo snel mogelijk.
Zijn er betrouwbare tekentesten beschikbaar?
Er zijn tests beschikbaar om te controleren of de teek die de hond heeft gebeten de borrelia bacterie bij zich draagt. Een positieve uitslag betekent echter niet dat je hond ook de ziekte van Lyme zal krijgen. Daarnaast betekent een negatieve uitslag niet perse dat de teek geen borrelia bij zich droeg.
Eigenlijk heeft zo’n test dus niet zo heel veel zin. Als je hond vaak door teken gebeten wordt, kan het daarom aan te bevelen zijn om het bloed van je hond af en toe te laten controleren bij je dierenarts.
Is de ziekte van Lyme besmettelijk voor honden?
Alleen teken kunnen de borrelia bacterie doorgeven, daarom hoef je je geen zorgen te maken dat je hond andere honden of jezelf ziek zal maken.
Eventuele besmette teken die op je hond zitten kunnen echter natuurlijk ook gevaarlijk zijn voor mensen. Controleer je hond dus ook voor je eigen veiligheid regelmatig op teken.
Wat zijn de symptomen van Lyme bij honden?
Doordat de bacterie zich na een tijdje door het hele lichaam van de hond kan verspreiden, zijn er veel sympromen die op kunnen treden. Bij mensen is het eerste symptoom vaak uitslag, meestal rond de plek waar de teek gebeten heeft.
Honden krijgen echter geen uitslag, waardoor het moeilijker is om op korte termijn te beoordelen of een teek je hond besmet heeft met de borrelia bacterie.
De symptomen van Lyme waar je op moet letten zijn:
- Terugkerende pijnlijke gewrichten, soms gepaard met verlies van eetlust en energie
- Niet willen bewegen, of een stijve, pijnlijke manier van lopen
- Gezwollen gewrichten die warm aanvoelen
- Pijn in de poten of pijn in het hele lichaam
- Koorts, vermoeidheid en gezwollen lymfeklieren
Hoe lang duurt het voordat de symptomen zichtbaar worden?
Zoals je eerder hebt kunnen lezen, ontstaat er bij honden geen typische uitslag na een tekenbeet. De ziekte van Lyme wordt daardoor bij honden daardoor vaak pas laat opgemerkt.
Vaak merkt de hondeneigenaar de klinische symptomen pas op na 2 tot 5 maanden. De hond kan hierna echter nog goed behandeld worden voor de ziekte van Lyme.
Toch is het van belang bij deze symptomen gelijk naar de dierenarts te gaan voor een controle. Geef daarbij aan wanneer je hond gebeten is door een teek.
De symptomen van de ziekte van Lyme kunnen op symptomen van allerlei andere ziekten lijken. Hierdoor legt niet elke dierenarts gelijk de link tussen de symptomen en de ziekte van Lyme.
Kan een hond negatief testen op de ziekte van Lyme en deze toch hebben?
Een dierenarts kan met een bloedtest kijken of er antilichamen aanwezig zijn in het bloed voor de borrelia bacterie. Deze test is echter zeker in het beginstadium niet heel betrouwbaar.
Wanneer er steeds meer antilichamen aanwezig zijn in het bloed van de hond, zal de test betrouwbaarder zijn. Wanneer je hond nog steeds symptomen heeft na een negatieve test, kan het dus de moeite waard zijn om het bloed van je hond nog eens te laten controleren.
Het komt echter voor dat de test negatief blijft en je hond toch de ziekte van Lyme heeft. Sommige dierenartsen zullen daarom de hond alsnog met antibiotica behandelen.
Daarvoor zullen ze wel eerst alle andere ziekten die de problemen kunnen veroorzaken moeten uitsluiten.
Kan de ziekte van Lyme dodelijk zijn voor honden?
Gelukkig komt het heel weinig voor dat honden dodelijk ziek worden van de ziekte van Lyme. Het is echter mogelijk dat het nierproblemen veroorzaakt, en op de lange termijn zelfs nierfalen.
Hoe de ziekte verloopt verschilt per hond. Sommige honden raken besmet, maar worden nooit ziek. Er zijn echter ook honden die ernstig ziek worden, en in zeldzame gevallen kan het dus zelfs een dodelijke afloop hebben.
Hoe wordt de ziekte van Lyme behandeld?
De ziekte van Lyme kan, wanneer het nog niet vergevorderd is, goed behandeld worden met een antibiotica. Meestal gebruikt de dierenarts hiervoor Doxycyline. Vaak zal de hond zich na een paar dagen alweer beter voelen.
Hoe lang duurt de behandeling van Lyme bij honden?
De meeste honden reageren goed op de behandeling met Doxycycline in ene vroeg stadium. Meestal moet de hond 3 tot 4 weken behandeld worden met deze antibiotica.
Dit is wat langer dan gebruikelijk, omdat de bacterie een langzame vermenigvuldigingsfactor heeft.
Vaak zal de hond zich na een paar dagen al beter voelen, maar het is belangrijk om de behandeling toch af te maken. Zo weet je zeker dat alle borrelia bacterien weg zijn.
Wat gebeurt er als de ziekte van Lyme onbehandeld blijft?
Sommige honden genezen vanzelf van Lyme, maar dit komt minder vaak voor en het is geen goed idee om het af te wachten. Het is dus altijd goed om contact op te nemen met de dierenarts wanneer je hond symptomen vertoont van Lyme.
Deze symptomen kunnen ook veroorzaakt worden door vele andere ziekten, maar ook deze hebben een behandeling nodig. De dierenarts zal proberen deze andere ziekten uit te sluiten, om zeker te zijn van de diagnose.
De ziekte van Lyme kan in het ergste geval leiden tot nierschade. Deze nierschade kan weer leiden tot een conditie die Lyme Nefritis heet. Dit is zeldzaam maar meestal dodelijk.
Symptomen van Lyme Nefritis zijn onder andere braken, slecht eten, verlies van spieren, sloomheid, een slechte adem en overtollig vocht.
anorexia, braken, gewichtsverlies, spierverspilling, lethargie, slechte adem, azotemie (verhoogde creatinine en BUN) en oedeem (overtollig vocht). De dierenarts zal vaak tekenen van nierfalen vinden in het bloed.
Labradors en Golden Retrievers hebben een grotere kans om deze conditie te ontwikkelen. Daarom is het belangrijk om extra goed op symptomen van Lyme te letten bij deze rassen om zo vroeg mogelijk te kunnen behandelen.
Kunnen honden een terugval krijgen van de ziekte van Lyme?
De meeste honden reageren goed op een antibiotica behandeling, en de ziekte zou daarmee uit het lichaam van je hond verdwenen moeten zijn.
Sommige honden krijgen echter opnieuw symptomen, en het is voor dierenartsen niet gehaal duidelijk of het dan gaat om een terugval of een nieuwe infectie.
Daarnaast blijven sommige honden, zeker wanneer ze laat behandeld zijn, last houden van hun gewrichten. Deze honden kunnen baat hebben bij pijnstillers en supplementen die de gewrichten ondersteunen.
Hoe kan je de ziekte van Lyme voorkomen?
Omdat de ziekte van Lyme zoveel problemen kan veroorzaken en niet altijd even goed geneest, is het het beste om ervoor te zorgen dat je hond de ziekte niet op kan lopen. Er zijn verschillende manieren om de ziekte van Lyme te voorkomen.
Kan je een tekenbeet voorkomen?
Gelukkig kunnen tekenbeten heel goed voorkomen worden. De meeste mensen gebruiken daarom een anti tekenmiddel bij hun hond zodat teken geen kans maken.
Er zijn halsbanden, pipetten en kauwtabletten voor je hond. Aanraders die goed werken zijn bijvoorbeeld Advantix, Scalibor en Seresto.
De Scalibor band van Intervet is verkrijgbaar voor ongeveer 23 euro, en doet 6 maanden lang zijn werk. Het voordeel van deze band is dat hij ook beschermt tegen zandvliegjes.
De kauwtabletten hebben een wat minder goede reputatie, lees je daarom goed in voordat je deze toedient.
Verder zijn er natuurlijke middelen die teken af kunnen weren. Dit kan een goed alternatief zijn voor honden die te gevoelig reageren op de chemicalien in normale tekenmiddelen.
Controleer de hond regelmatig op teken
Geen enkel middel is 100% effectief tegen teken. Daarom kan je het beste je hond na elke wandeling goed controleren op teken. Wanneer je er een vindt moet je deze natuurlijk zo snel mogelijk verwijderen.
Houd er rekening mee dat teken heel erg klein kunnen zijn en je dus goed moet zoeken. Vaak helpt het om met je vingertoppen over de huid van de hond te voelen. Zo merk je snel kleine onregelmatigheden en bultjes op.
Toch kan het bij langharige honden een uitdaging zijn om teken te vinden, het kan dan helpen om de vacht van de hond regelmatig goed door te kammen.
TOP TIP
Teken zijn nog makkelijker te vinden als je de hond wast na een wandeling. Heb je bijvoorbeeld gewandeld in een gebied waar zich veel teken bevinden? Was je hond dan met de Original Soap Bar van Washbar om vuil, vlooien en teken te verwijderen. Deze zeep bevat Neem olie tegen insecten, en andere plantenextracten die helend zijn voor de huid.
De tekentangetjes van O’Tom zijn een echte aanrader. Ze zijn makkelijk in gebruik, goed geprijsd en makkelijk mee te nemen.
Is er een vaccinatie voor de ziekte van Lyme?
Er bestaan vaccins voor de ziekte van Lyme. Dit is een vaccin dat jaarlijks gegeven moet worden, en hij zou bescheming moeten bieden tegen infectie met enkele soorten borrelia bacterien.
Hij biedt echter geen bescherming tegen alle bacterien, en het vaccin is redelijk nieuw waardoor er niet heel veel bekend is over de bijwerkingen.
Daarnaast wordt niet elke hond ziek van de bacterie, waardoor het vaccin niet altijd heel nuttig is. De meeste dierenartsen in Nederland adviseren daarom niet zo snel om je hond te laten vaccineren voor de ziekte van Lyme.
Zijn er andere ziekten die overgedragen kunnen worden door teken?
De ziekte van Lyme is niet de enige ziekte die je hond kan krijgen door een tekenbeet. De volgende ziektes worden ook overgedragen door teken. Dit zijn de meest voorkomende infecties, maar zeker niet de enige.
Ehrlichia – Een bacterie die onder andere mensen, honden en katten kan infecteren.
Anaplasmose – Een bacterie die koortsaanvallen veroorzaakt.
Babesiose of tekenkoorts – Een infectie met de parasiet Babesia, vernietigt rode bloedcellen en veroorzaakt zo bloedarmoede.