Schijndracht of schijnzwangerschap is een van de meest voorkomende problemen bij teefjes. Mensen en andere zoogdieren kunnen ook een schijnzwangerschap hebben, maar dit is een zeldzaam fenomeen. Bij honden is het gebruikelijk, maar meestal niets om je zorgen over te maken.
Een schijndracht herken je meestal doordat je hond vreemd gedrag vertoont, maar het is niet altijd duidelijk merkbaar. Teefjes kunnen tijdens een schijnzwangerschap meer beschermend zijn, vooral naar kinderen en jongere honden. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat dit te wijten is aan de regelmatige oestruscyclus van een teefje en de veranderingen in hormonen die haar gedrag beïnvloeden.
TOP TIP
Om je hond sneller door een schijndracht te helpen, kun je haar een supplement bijvoeren met plantenextracten die kunnen helpen bij het stabiliseren van de hormonen van je hond. Een voorbeeld hiervan is Puur Natuur Schijnzwanger. Ook Provarium Breeding van Groene Os kan een gunstig effect hebben bij schijndrachtige honden.
Hoe lang duurt een schijnzwangerschap?
Een schijnzwangerschap bij honden duurt ongeveer 1 tot 3 weken. Symptomen van een schijndracht zijn meestal ongeveer 6 weken na de loopsheid van een hond merkbaar, hetzelfde als bij een echte zwangerschap. Dit komt door de piek van progesteronspiegels, gevolgd door de piek van prolactine. Zodra deze hormoonspiegels zijn gedaald, zouden de zwangerschapssymptomen moeten verdwijnen.
Bij een klein aantal honden kunnen de symptomen van een schijndracht enkele weken aanhouden en aanzienlijke stress veroorzaken. Als je hond ernstige symptomen heeft, zoals braken, verlies van eetlust, gewichtsverlies of ingrijpende gedragsveranderingen, dan is het belangrijk om de dierenarts te raadplegen.
Een schijnzwangerschap bij honden duurt ongeveer 1 tot 3 weken.
Er zijn wetenschappelijke gegevens die erop wijzen dat ongeveer 50% van de honden die niet zijn gesteriliseerd, een schijnzwangerschap zullen ervaren. De kans op toekomstige schijndrachten is groter als je hond er al een heeft gehad. Niet-gesteriliseerde honden die in het verleden een nest hebben gehad, hebben ook meer kans op een schijndracht.
Wat is een schijnzwangerschap of schijndracht?
Schijnzwangerschap – ook wel pseudozwangerschap of fantoomzwangerschap genoemd, is de term om een aandoening te beschrijven waarbij een vrouwelijke hond klassieke zwangerschapssymptomen vertoont als ze niet zwanger is.
Dit is een veel voorkomende aandoening bij honden en is over het algemeen niets om je zorgen over te maken, hoewel voor ernstigere gevallen medische hulp nodig kan zijn.
Symptomen waar je op moet letten zijn:
- Borstklieren (tepels) likken
- Verzorgingsgedrag met andere dieren of speelgoed
- Nestgedrag
- Zwelling van de buik en tepels
- Braken
- Verlies van eetlust
- Rusteloosheid
- Agressie
- Melkafscheiding uit melkklieren
- Afscheiding van bruine vloeistof of water uit de borstklieren
Hoewel de exacte oorzaak van schijndrachten niet bekend is, is de algemene oorzaak een hormonale onbalans die optreedt tijdens de oestruscyclus van de hond. Aangenomen wordt dat de hormonen progesteron en prolactine een belangrijke invloed hebben.
Nadat een teefje loops geweest is, zal ze een piek in progesteron (het ‘zwangerschapshormoon’) ervaren. Deze piek duurt tussen de 6 en 9 weken, of ze nu gedekt is of niet. Na deze piek dalen de progesteronspiegels en nemen de prolactinespiegels toe. Prolactine is onder meer betrokken bij de productie van melk.
De toename van prolactine is wat de symptomen van zwangerschap veroorzaakt. De meeste honden ervaren slechts milde symptomen die je misschien niet eens opmerkt, maar sommige honden kunnen zeer overtuigende symptomen ervaren. Hun gedrag kan hetzelfde, of zelfs meer overdreven zijn als het gedrag van een drachtige hond.
Waarom worden honden zo vaak schijndrachtig?
Er is een wijdverbreide overtuiging onder experts dat het fenomeen van schijnzwangerschappen voortkomt uit de roedelmentaliteit van honden. In het wild zullen alle teefjes die bij de roedel horen helpen om voor alle pups te zorgen, ongeacht welk vrouwtje de moeder is. Dit kan helpen verklaren waarom schijndrachten bij honden zo vaak voorkomen.
Teefjes worden in de weken na een loopsheid zorgzamer, zelfs als ze niet drachtig zijn. Dit houdt rechtstreeks verband met hun rol in de roedel, namelijk het verzorgen van de pups.
Sommige teefjes ontwikkelen zelfs agressief gedrag, wat mogelijk te wijten is aan hun instinct om hun territorium te beschermen. Ze kunnen hun hondenmand beschermen, of een gebied dat ze hebben uitgekozen als ‘nestelplaats’.
Wetenschappers geloven dat duizenden teefjes zijn herplaatst of geëuthanaseerd vanwege agressie die mogelijk veroorzaakt is door een schijnzwangerschap die snel en gemakkelijk te behandelen zou zijn geweest.
Wat is de behandeling voor een schijndracht?
In de meeste gevallen heeft een schijndracht geen behandeling nodig. Als je hond gedurende langere tijd symptomen heeft gehad en er geen tekenen van enige vooruitgang zijn, kan de dierenarts een kuur met aanvullende hormonen voorstellen om de hormonen van je teefje te helpen stabiliseren.
Door de hormoonspiegels van de hond onder controle te houden, worden de valse zwangerschapssymptomen meestal gestopt. Een andere behandeling is om een medicijn te geven dat de prolactinespiegels verlaagt en de melkproductie stopt.
In meer ernstige of terugkerende gevallen kan de dierenarts een sterilisatie adviseren. Door de eierstokken van de hond te verwijderen, worden toekomstige schijnzwangerschappen voorkomen. De meeste dierenartsen adviseren om je hond te laten steriliseren als je niet van plan bent om met haar te fokken.
In de meeste gevallen heeft een schijndracht geen behandeling nodig.
De symptomen van een schijndracht kunnen ook op de symptomen van een baarmoederontsteking lijken. Soms leidt een schijndracht zelfs tot een baarmoederontsteking. Blijf goed opletten op symptomen van een ontsteking, zoals koorts, lethargie, slecht eten, en eventueel afscheiding uit de vulva.
Als je deze symptomen, of iets anders verontrustends ziet bij je hond, is het belangrijk dat je de hond bij de dierenarts laat onderzoeken. Een baarmoederontsteking is zeer pijnlijk, en onbehandeld kan het dodelijk zijn!
Hoe kan je een hond met een schijndracht helpen?
Terwijl je hond een schijndracht doormaakt, zijn er een paar dingen die je kunt doen om het haar comfortabeler te maken en om te voorkomen dat de symptomen langer aanhouden.
1. Laat haar een medisch shirt of kraag dragen. Dit zal voorkomen dat ze haar tepels op likt en de melkproductie stimuleert.
2. Verhoog haar dagelijkse hoeveelheid lichaamsbeweging. Als ze normaal een uur loopt, kun je dit verlengen met bijvoorbeeld 15 minuten, of haar moedigen om thuis meer te spelen.
3. Zorg voor afleiding, geef je teefje bijvoorbeeld haar favoriete kauwsnack, of laat haar met een voedselpuzzel, zoals een snuffelmat spelen.
4. Probeer ervoor te zorgen dat je hond zo min mogelijk speeltjes, knuffels of andere objecten kan verzamelen. Ze wil dit graag doen, maar het stimuleert de onbalans in hormonen die de schijndracht veroorzaken nog meer.
5. Als je hond veel stress ervaart, of angstig gedrag vertoont door de schijndracht, kunt je een kalmerende geur proberen te gebruiken in je huis, zoals Adaptil of Pet Remedy. Hierdoor komen feromonen en etherische oliën vrij in de lucht die je hond kunnen helpen kalmeren.
6. Voer je hond een supplement bij met plantenpoeders of extracten die kunnen helpen bij het stabiliseren van de hormoonbalans. Provarium Breeding van Groene Os is een voorbeeld van een fijn supplement dat kan helpen bij het verminderen van de symptomen van een schijndracht.
Zijn er complicaties van een schijndracht?
Meestal loopt je hond geen hoog risico op het ontwikkelen van ernstige aandoeningen, maar er is een klein risico op bepaalde gezondheidsproblemen, vooral als je hond regelmatig schijnzwangerschappen heeft.
Mastitis (borstontsteking)
Het komt vrij vaak voor dat honden een milde infectie van hun borstklieren ervaren tijdens of onmiddellijk na een schijnzwangerschap. De hond zal lusteloos overkomen, in het algemeen onwel, met koorts en verlies van eetlust. De aandoening wordt behandeld met antibiotica.
Huidontsteking
Ontstekingen van de huid komen het meest voor als de hond haar spenen kan likken. Een drachtige hond zal deze likken om de melkproductie te stimuleren, maar dit kan huidirritatie en lichte zwellingen veroorzaken.
Pyometra of baarmoederontsteking
Pyometra is een infectie van de baarmoeder, en dit is een ernstige aandoening. Als een teefje een baarmoederontsteking krijgt, gebeurt dit meestal 2-4 weken nadat de loopsheid is beëindigd. De enige behandeling is een operatie, meestal om de baarmoeder te verwijderen. Als pyometra niet snel wordt behandeld, kan dit dodelijk zijn. Symptomen zijn onder meer lethargie, zwakte, verminderde eetlust en vaginale afscheiding.
Borsttumoren
Naarmate de hond ouder wordt of regelmatig schijnzwangerschappen ervaart, neemt haar kans op het ontwikkelen van borsttumoren toe. Dit kan worden voorkomen door de hond te steriliseren.
Verschillen tussen een schijnzwangerschap en een echte zwangerschap
Als je vast wil stellen of je hond daadwerkelijk drachtig is, zullen visuele symptomen of gedragsaanwijzingen niet helpen. Een schijnzwangerschap kan veel op een echte zwangerschap lijken. De enige manier om er zeker van te zijn dat je hond drachtig is, is door de dierenarts een echografie van de baarmoeder van je hond te laten maken.
Als je zeker weet dat je hond tijdens haar laatste loopsheid niet gedekt is, mag je ervan uitgaan dat ze een schijndracht heeft, maar het is het beste om dit toch te controleren. Drachtige honden hebben extra zorg nodig en ze hebben andere voedingsbehoeften.