Elke keer dat je je hond ziet krabben, kan het verleidelijk zijn om naar de vlooienkam te grijpen en eens goed door de vacht van je hond te kammen om er zeker van te zijn dat er geen kleine lifters zijn. Het is van belang dat je je hond regelmatig ontvloeit om vlooienbesmettingen te voorkomen.
Niets is zo vervelend als een vlooienplaag in je huis, maar het toedienen van vlooienmiddelen levert bij veel hondeneigenaren ook zorgen op. Is het schadelijk als je regelmatig insecticiden op je hond aanbrengt, en hoe vaak moet je dat dan doen?
Hieronder leggen we uit waarom vlooienpreventie zo belangrijk is, welke vlooienmiddelen je het beste kunt gebruiken, en hoe vaak je elk vlooienmiddel toe moet dienen.
In het kort:
Hoe vaak je je hond moet ontvlooien met een vlooienmiddel hangt af van het vlooienmiddel dat je gebruikt. Sommige middelen moet je elke maand toedienen, terwijl anderen tot een half jaar werkzaam zijn. De vlooienmiddelen die het langst werken zijn vlooienbanden. Bekijk deze tabel als je wil weten hoe lang elk vlooienmiddel werkzaam is, en hoe vaak je het dus moet toedienen.
Soms is het voldoende om je hond alleen tijdens de lente en zomer te behandelen tegen vlooien, maar dit is afhankelijk van de vlooiendruk in je huis en de omgeving. Mensen die in een bosrijke omgeving wonen zullen sneller vlooien in huis krijgen bijvoorbeeld.
Wil je meer weten over vlooienmiddelen, welke werkzame stoffen gebruikt worden, welke je het beste kunt kiezen en welke werken tegen vlooieneitjes en larven en welke niet? Lees dan dit artikel: Wat is het beste vlooienmiddel voor honden?
Wat zijn vlooien?
Vlooien zijn kleine vleugelloze insecten die zich voeden met het bloed van zoogdieren en vogels. Vlooien staan bekend om hun springvermogen, omdat ze 20 tot 25 cm hoog kunnen springen. Ze hebben kussentjes van elastisch eiwit, resilin genaamd, die de kracht creëren die nodig is voor zulke grote sprongen. Het werkt als een samengedrukte veer en slaat enorme hoeveelheden energie op. Wanneer de vlo zijn spieren laat springen, komt de energie vrij.
Vlooien voeden zich met bloed en nemen alle voedingsstoffen op die ze nodig hebben, zoals B-vitamines en eiwitten. Ze produceren anticoagulerend speeksel dat voorkomt dat het bloed stolt terwijl de vlo nog vastzit en zich voedt. De meeste mensen zijn licht allergisch voor vlooienbeten en ervaren jeuk rond de beet, maar sommige mensen merken niks en weten misschien nooit dat ze zijn gebeten.

Studies tonen aan dat vrouwtjes in een periode van vijf minuten meer dan twee keer zoveel bloed consumeren als mannetjesvlooien. Vrouwtjes zijn ook groter dan mannetjes en worden zwaarder tijdens het voeren. Er wordt ook gedacht dat vrouwtjes overtollig bloed consumeren als ze larven hebben. Vlooienlarven voeden zich met vlooienvuil (onverteerd bloed dat wordt uitgescheiden door volwassen vlooien).
Waar krijgt mijn hond vlooien van?
Je hond kan vlooien opvangen uit zijn omgeving, uit een huis met een vlooienplaag of van andere honden, katten of zelfs egels met vlooien.
Je achtertuin is de perfecte plek voor volwassen vlooien om een levende gastheer te vinden. Ze zijn afkomstig van zoogdieren zoals muizen, ratten, eekhoorns, egels en herten. Ze leven op schaduwrijke, vochtige plekken zoals lang gras, onder struiken en in schuren.
De vlooien worden aangetrokken door de lichaamswarmte of warme adem van een hond, en wetenschappers suggereren zelfs dat vlooien worden aangetrokken door hoge kooldioxide-niveaus.
Zodra een vlo op een hond springt, vindt hij snel een plek om te bijten. Een vrouwtje kan 25-50 eitjes per dag leggen, en vlooien kunnen tussen de 7 en 100 dagen leven, hoewel sommigen wel een jaar kunnen leven.
Je hond kan ook vanuit je eigen huis vlooien krijgen. Je kunt ze bijvoorbeeld op je kleren mee naar huis nemen nadat je ergens bent geweest waar vlooien aanwezig waren. Je huis kan ook besmet raken met vlooien als je zwerfkatten toestaat of als er een lokaal muizen- of rattenprobleem is.
Larven en eitjes van vlooien kunnen in je meubels, gordijnen en beddengoed leven terwijl ze wachten op een nieuwe gastheer. Zodra je hond in contact komt met je meubels, zullen de vlooien op de hond springen.
Hoe weet je dat je hond vlooien heeft?
De meeste vlooienplagen worden snel opgevangen door waakzame eigenaren die merken dat hun hond krabt, maar een onbehandelde besmetting kan al snel gezondheidsproblemen voor je hond veroorzaken.
De symptomen om op te letten zijn:
- Regelmatig krabben of likken/kauwen, vooral rond het hoofd, de nek en de staart.
- Kale plekken
- Rode, geïrriteerde huid
Vlooien kunnen verschillende ziekten veroorzaken, en daarnaast kunnen ze deze ziekten verspreiden onder mens en dier. Als je hond allergisch is voor vlooienspeeksel, kan hij last krijgen van ernstige jeuk en huidirritatie. Vlooien zijn ook tussengastheren voor interne parasieten zoals lintwormen. Terwijl je hond op zijn jeukende huid kauwt, kan hij een deel van de vlooien binnenkrijgen, waarna hij besmet kan worden met lintwormen.
In de meest ernstige gevallen kunnen vlooien bloedarmoede veroorzaken door bloedverlies. Puppy’s zijn het meest vatbaar omdat de vlooien bij een zware besmetting elke dag 10% van hun totale bloed kunnen verbruiken. Met een laag aantal rode bloedcellen zal een hond zwak zijn en kan hij regelmatig instorten. Ze kunnen ook last hebben van gewichtsverlies, braken en een gelige huid.

Vlooien kunnen ook ziekten bij de mens verspreiden. We kunnen net als honden allergisch zijn voor vlooienspeeksel. Dit veroorzaakt dezelfde symptomen van jeuk en geïrriteerde huid. Vlooien kunnen ook de bacterie Bartonella overbrengen, wat de oorzaak is van de kattenkrab-ziekte.
De builenpest kan worden gezien als een ziekte uit het verleden, maar tussen 1900 en 2012 rapporteerden de Centers for Disease Control and Prevention 1006 bevestigde of waarschijnlijke gevallen. Builenpest wordt meestal overgedragen door vlooien van knaagdieren zoals muizen en ratten. Arizona in het zuidwesten van de Verenigde Staten zag meerdere bevestigingen van vlooien die de Yersinia pestis-bacterie dragen die builenpest veroorzaakt.
In Nederland zijn dit soort gevaarlijke bacterien gelukkig zeer zeldzaam, maar het is duidelijk dat vlooien een gezondheidsrisico op kunnen leveren voor jou en je hond.
Vlooienpreventie
Gelukkig kunnen vlooien behandeld worden en toekomstige besmettingen kunnen worden voorkomen, dankzij de vooruitgang in de bestrijding van parasieten. Als het om vlooienmiddelen gaat, zijn er oneindig veel opties om uit te kiezen. Het is verstandig om veterinair advies in te winnen, aangezien sommige behandelingen effectiever zijn dan andere.
Hieronder vind je een aantal soorten vlooienmiddelen. Dit zijn de standaard vlooienmiddelen die meestal een of meerder insecticiden bevatten. Er zijn tegenwoordig ook veel natuurlijke vlooienmiddelen op de markt, meer daarover kun je hier vinden.
Spot-on-behandelingen – tabel lengte werkzaamheid
Spot-on-producten zijn kleine pipetjes gevuld met vloeistof die gewoonlijk eenmaal per maand achter in de nek van een hond worden aangebracht. Middelen met Fipronil zijn vaak het langst werkzaam.
Vlooienpipetten zijn een effectieve vorm van vlooienbestrijding. Sommige doden volwassen vlooien, terwijl andere de ontwikkeling van vlooien onderbreken. Een steeds groter aantal spot-on-behandelingen doet beide.
In de tabel hieronder kun je alle spot on vlooienmiddelen vinden, hoe lang ze werkzaam zijn en hoe snel ze werken. Meestal zul je een spot on behandeling elke maand moeten herhalen.
Werkzame stof/insecticide | Naam Vlooienmiddel | Toediening | Werkzaamheid | Werkt binnen |
Fipronil | Pestigon | spot on | max 8 weken | 24 uur |
Fipronil | Bob Martin | spot on | max 8 weken | 24 uur |
Fipronil | Flea free fipralone | spot on | max 8 weken | 24 uur |
Fipronil | Beaphar Fipro Tec | spot on | max 6 weken | 24 uur |
Fipronil + S-methopreen | Amflee + combo | spot on | max 8 weken | 24 uur |
Fipronil + S-methopreen | Beaphar COMBOtec | spot on | max 8 weken | 24 uur |
Fipronil + S-methopreen | Pestigon Combo | spot on | max 8 weken | 24 uur |
Fipronil + S-methopreen | Frontline Combo | spot on | max 8 weken | 24 uur |
Fipronil + Pyriproxyfen | Flea free Ectoline Duo | spot on | max 7 weken | 24 uur |
Imidacloprid | Advantage | spot on | max 4 weken | 32 tot 48 uur |
Imidacloprid | Bolfo Gold | spot on | max 4 weken | 32 tot 48 uur |
Imidacloprid + Permethrin | Ataxxa | spot on | max 4 weken | 24 uur |
Imidacloprid + Moxidectine | Advocate | spot on | max 4 weken | 24 uur |
Imidacloprid + Permethrin | Advantix | spot on | max 4 weken | 24 uur |
Permethrin | Exil tick off | spot on | max 4 weken | 24 uur |
Permethrin | Pulvex | spot on | max 4 weken | 24 uur |
Pyriprole | Prac-Tic | spot on | max 4 weken | 24 uur |
Selamectine | Stronghold | spot on | max 4 weken | 24 uur |
Indoxacarb | Activyl | spot on | 4 weken | 0 tot 4 uur |
Dimethicon | Beaphar Dimethicare | spot on, spray | 8 tot 10 dagen | 0-24 uur |
Tabletten tegen vlooien
Een andere effectieve methode om vlooien te voorkomen, zijn tabletten tegen vlooien. Vlooienpillen zorgen ervoor dat vlooien en teken gedood worden zodra ze bijten. Hierdoor heeft de pil weinig effect op larven en eitjes in de omgeving, maar je hoeft je geen zorgen te maken dat je kinderen of andere huisdieren insecticiden binnenkrijgen door een behandeling die op de vacht aangebracht moet worden.
Vlooientabletten werken vaak sneller dan spot on vlooienmiddelen, en het vlooienmiddel Bravecto werkt ook nog eens tot 12 weken lang. Er zijn wel veel hondeneigenaren die twijfelen aan de veiligheid van het middel, en het is alleen verkrijgbaar via de dierenarts.
Vlooientabletten werken vaak sneller dan spot on vlooienmiddelen, en het vlooienmiddel Bravecto werkt ook nog eens tot 12 weken lang
Het middel Comfortis zorgt er vooral voor dat de volwassen vlooien minder eitjes verspreiden, waardoor het een aanvulling kan zijn op het onder controle krijgen van een vlooienplaag. Ook dit middel is alleen verkrijgbaar bij de dierenarts.
Als laatste is er de tablet van Beaphar Vlo Kill+, en deze werkt zeer snel, maar kort en krachtig. Het is een fijn middel om mee te beginnen bij een vlooienplaag, omdat het alle vlooien die aanwezig zijn op je hond snel en effectief doodt. Het is wel een goed idee om de pil te combineren met een spot on behandeling of een goede behandeling van de omgeving.
Werkzame stof/insecticide | Naam Vlooienmiddel | Toediening | Werkzaamheid | Werkt binnen |
Fluralaner | Bravecto | tablet | 12 weken | 8 uur |
Spinosad | Comfortis | tablet | 4 weken | 4 uur |
Nitenpyram | Beaphar Vlo Kill + | tablet | ca. 24 uur | 6 uur |
Vlooienkammen
vlooienkammen zijn een uitstekende manier om te bepalen of je hond vlooien heeft, maar ze zijn geen geschikte manier om een vlooienplaag onder controle te houden. Veel honden houden van vlooienkammen, omdat de dicht bij elkaar geplaatste tanden hun jeukende huid een goede krabbeurt geven.
Vlooienpoeder en spray
Vlooienpoeders worden rechtstreeks op de vacht van een hond aangebracht, maar zijn slechts een paar dagen actief en doden alleen volwassen vlooien. Dit betekent dat elke larve zich nog tot volwassen kan ontwikkelen. Vlooienpoeder is geen goede langdurige behandeling. Daarnaast kun je het makkelijk inademen als je het aanbrengt.
Frontline spray werkt vaak wat langer, tot 5 weken, maar het is vaak eenvoudiger om een spot on behandeling te gebruiken. Deze spray is wel veilig te gebruiken bij jonge pups en teefjes met pups.
Vlooienbanden
Eenvoudige goedkope vlooienbanden zijn vaak niet zo betrouwbaar, maar kunnen de groei van een vlooienplaag helpen vertragen. Wat duurdere en betere banden, zoals de Scalibor en Seresto band, worden vaak gebruikt bij honden die veel naar het buitenland reizen omdat ze ook goed tegen muggen, teken en zandvliegen werken. Deze insecten dragen in het zuiden van Europa allerlei vervelende ziekten die je liever wil vermijden.
De banden zijn meestal minstens 6 maanden werkzaam, waardoor je in principe alleen een band voor de lente en zomerperiode hoeft te halen.
De Seresto en Scalibor band zijn ook zeer geschikt voor hondenliefhebbers die veel in gebieden wandelen waar de tekendruk in de zomer hoog is. De banden zijn meestal minstens 6 maanden werkzaam, waardoor je in principe alleen een band voor de lente en zomerperiode hoeft te halen.
Werkzame stof/insecticide | Naam Vlooienmiddel | Toediening | Werkzaamheid | Werkt binnen |
Imidacloprid + Flumethrine | Seresto (band) | band | max 8 maanden | 24 uur |
Deltamethrin | Scalibor Protector | band | 5-6 maanden | 48 uur |
Diazinon | Beaphar vlooienband | band | 6 maanden | 48 uur |
Vlooienshampoo
Deze behandeling doodt alleen volwassen vlooien, dus het zal een vlooienplaag niet uitroeien. Er komen nog steeds eieren uit en de larven zullen nog volwassen worden tot volwassen vlooien.
Vlooienshampoo wordt veel gebruikt bij jonge pups of kittens, zodat ze snel vlo vrij gemaakt kunnen worden zonder langdurig aan insecticiden blootgesteld te hoeven worden. Zodra de shampoo uitgespoeld is, is de werkzaamheid ook grotendeels weg.
Een vlooienplaag behandelen
Als je hond vlooien heeft, bevinden er zich in je huis ook eieren en larven van de vlooien in de tapijten en meubels. Hoewel de meeste producten volwassen vlooien doden, behandelen ze de eieren of larven niet, wat betekent dat ze uiteindelijk volwassen zullen worden en doorgaan met broeden.
De eerste en belangrijkste taak die je hebt, is je huis grondig stofzuigen. Dit omvat zowel banken en matrassen als al je vloeren. Was alle dekens en kleden op een hoge temperatuur. Je kunt eventueel ook een stoomreiniger huren bij een bouwmarkt om je tapijten goed schoon te maken.
Je kunt je huis dan behandelen met een insectenspray, die je bij de meeste supermarkten of dierenwinkels kunt kopen. Een enkele applicatie kan wel 6 maanden duren, maar het zal niet werken als je hond nog steeds vlooien bij zich heeft.
Wees voorzichtig met sprays en vlooienmiddelen die Permethrin bevatten, dit is zeer giftig voor katten. Gebruik ook geen behandeling of spray in de buurt van een aquarium, omdat insecticiden zeer giftig zijn voor vissen en andere waterdieren.