Hypothyreoïdie bij honden is een hormonale onbalans, veroorzaakt door een traag werkende schildklier. Een hond met een traag werkende schildklier kan last hebben van allerlei verschillende lichamelijke ongemakken. Gedragsveranderingen komen ook regelmatig voor, omdat veel lichamelijke processen worden gereguleerd door de hormonen die gemaakt worden door de schildklier.
Minder dan 1% van alle honden zal hypothyreoïdie ontwikkelen, maar toch is het de meest voorkomende hormoongerelateerde ziekte bij honden.
Je 7-jarige Golden Retriever was vroeger bijvoorbeeld een atletische hond die graag in het meer zwom en urenlang apporteerde. De laatste tijd is hij minder actief en chagrijniger. Zou het gewoon zijn leeftijd kunnen zijn?
De vacht van je hond voelt echter dunner aan en de uitdrukking op zijn gezicht lijkt op de een of andere manier anders. Soms zal hij zelfs weigeren naar buiten te gaan als het te koud is. Het lijkt erop dat er, naast ouderdom, iets anders is waar je hond last van heeft.
Na een bezoek aan de dierenarts, een bloedonderzoek, en het uitsluiten van andere ziekten, vertelt de arts je dat het hypothyreoïdie is.
Schildklierproblemen kunnen dodelijk zijn voor je hond als ze niet behandeld worden, maar het goede nieuws is dat het vaak met medicatie goed onder controle te houden is.
TOP TIP
Bij honden met schildklierproblemen en honden die veel aan de lijn trekken, kun je beter geen halsband gebruiken. Door een harnas te gebruiken, verminder je pijn en irritatie in het gebied van de schildklier. Het IDC® Longwalk hondenharnas van Julius K9 is een heel fijn hondentuig dat de druk van de riem goed verdeelt en vervelende trillingen vermindert.
Wat is een schildklier?
De schildklier is een 2-lobbige klier in de nek aan weerszijden van de luchtpijp. Deze klier wordt gecontroleerd door de hypofyse, die regelt hoeveel hormoon door de schildklier wordt geproduceerd.
De hypofyse geeft schildklierstimulerend hormoon (TSH) af, dat de schildklier stimuleert om T3 en T4 vrij te geven, de primaire hormonen die verantwoordelijk zijn voor het reguleren van het metabolisme en veel andere processen in het lichaam van je hond.
Wat is de oorzaak van een trage schildklier bij honden?
Er zijn verschillende soorten hypothyreoïdie bij honden. Zo is er primaire hypothyreoïdie, wat het gevolg is van schildklierfalen.
Dit gaat vaak samen met lymfocytaire thyroïditis, een schildklierontsteking die genetisch overdraagbaar kan zijn. Het is een auto-immuun ziekte van de schildklier, waarbij de schildklier door de ontsteking beschadigd raakt.
Lymfocytaire thyroïditis is de meest voorkomende oorzaak van een traag werkende schildklier bij honden.
De tweede meest voorkomende oorzaak van primaire hypothyreoidie is idiopathische schildklieratrofie, een inkrimping van de schildklier, waardoor hij minder goed werkt. (Bojanic et al. 2011)
Bij secundaire hypothyreoïdie wordt de trage schildklier niet veroorzaakt door schade aan de schildklier zelf, maar door een slechte werking van de hypofyse. Dit is een klein, maar belangrijk orgaan in het hoofd dat verantwoordelijk is voor een groot deel van de hormoonhuishouding. Bij minder dan 2% van de gevallen blijkt een slecht werkende hypofyse de oorzaak van de trage schildklier (Parry, 2013).
Een schildkliertumor kan er ook voor zorgen dat de schildklier trager werkt, maar meestal heeft zo’n tumor geen groot effect op de hormoonafgifte door de schildklier.
Schildklieraandoeningen zoals een trage schildklier kunnen ook aangeboren zijn. De hond kan bijvoorbeeld een aangeboren tekort aan thyreotropinevrijmakend hormoon (TRH) of schildklierstimulerend hormoon (TSH) hebben. Het komt ook voor dat deze hormonen wel aangemaakt worden, maar de hond er niet op reageert. Ook een jodiumtekort kan een trage schildklier veroorzaken.
Een aangeboren trage schildklier is zeldzaam, en meestal is het snel duidelijk dat er iets mis is met de pup. De pup groeit namelijk veel minder snel en blijft achter in de ontwikkeling.
Het goede nieuws: hypothyreoïdie is gemakkelijk te behandelen. Als je de behandeling start voordat de hond ernstige problemen of orgaanschade ontwikkelt, kan de hond een normaal leven leiden.
Oorzaken
Nu we de directe oorzaken van een trage schildklier weten, wil je natuurlijk weten waar deze dan weer door veroorzaakt kunnen worden. Soms zorgen medicijnen of andere ziekten ervoor dat de schildklier niet goed werkt.
Bij Cushing bijvoorbeeld, zorgt een tumor in de hypofyse ervoor dat er teveel cortisol afgegeven wordt. Dit zorgt er vervolgens weer voor dat de schildklier minder thyroxine produceert.
Sommige ontstekingsremmers kunnen de schildklier ook ontregelen. Als de trage schildklier veroorzaakt wordt door medicijnen of een andere ziekte, wordt dit ook wel Sick Euthyroïd Syndrome genoemd.
Als er schildklierhormonen of jodium aanwezig is in het voer, kan dit er natuurlijk ook voor zorgen dat de schildklier trager werkt dan normaal.
Behalve het feit dat grotere honden en bepaalde hondenrassen vaker last hebben van een traagwerkende schildklier, zijn er geen andere duidelijke risicofactoren bekend. In sommige bronnen wordt beweerd dat stress en een verkeerde voeding een negatief effect hebben op de schildklier, maar hier konden we geen duidelijk bewijs voor vinden.
Borderline of subklinsche hypothyreoïdie
Soms heeft de hond hormoonwaardes die net op het randje zitten van hypothyreoïdie. Wanneer dit het geval is, wordt dit ook wel borderline of subklinische hypothyreoïdie genoemd. Het hoeft niet altijd behandeld te worden, maar het moet wel in de gaten gehouden worden. Het lijkt erop dat borderline hypothyreoïdie gedragsproblemen kan veroorzaken, al wordt deze theorie niet door alle dierenartsen ondersteund.
Als je hond lichamelijke- of gedragsproblemen heeft die misschien verholpen kunnen worden met schildkliermedicatie, kun je dit het beste overleggen met de dierenarts. Je kunt dan vaak een tijdje behandelen met de medicatie om te kijken of dit de symptomen van de hond vermindert.
Hoe vaak komt een trage schildklier voor bij honden?
Minder dan 1% van alle honden zal hypothyreoïdie ontwikkelen, maar toch is het de meest voorkomende hormoongerelateerde ziekte bij honden. Het kan genetisch worden overgedragen en komt vaker voor bij grotere honden en bij honden van middelbare leeftijd (in de leeftijd van 4-10 jaar).
Verder komt een trage schildklier vaker voor bij bepaalde rassen, zoals de Labrador Retriever, de Engelse Setter en bij Dobermann Pinchers.
Symptomen van een trage schildklier bij honden
Omdat dit een hormonale ziekte is, treft het alle systemen van het lichaam. Vroege symptomen kunnen subtiel zijn en onopgemerkt blijven. Als de oorzaak genetisch is, kunnen milde symptomen al in de puberteit optreden.
Algemene symptomen bij honden met een traag werkende schildklier:
Niet alle honden zullen dezelfde symptomen vertonen, maar de meest voorkomende symptomen van een traag werkende schildklier zijn:
- Onverklaarbare gewichtstoename. Omdat de schildklier de stofwisseling reguleert, kun je gewichtstoename opmerken zonder een verhoogde eetlust
- Verminderde activiteit. Door een langzamer metabolisme, worden honden vaak sloom.
- Haaruitval. Een verminderd metabolisme tast de haarzakjes aan. Haaruitval is meestal zichtbaar op de romp en de staart, maar niet op de poten.
- Verminderde tolerantie voor kou. De hond is vaak op zoek naar warme plekken om te rusten.
Naast (of in plaats van) deze veel voorkomende symptomen, zullen sommige honden symptomen ervaren die andere systemen van het lichaam beïnvloeden. Welke symptomen dat zijn kun je hieronder lezen.
Huid- en vachtproblemen bij honden met een trage schildklier
Huid- en vachtveranderingen zijn vaak aanwezig bij honden met hypothyreoïdie. Er kunnen allerlei vage symptomen zijn, zoals een schilferige huid, plekken met een vette huid, symmetrische kale plekken, een dunne vacht en jeuk.
De onderstaande huidproblemen komen vaak voor bij honden met hypothyreoïdie:
- Schilferige of vette huid
- Huidinfecties
- Huidpigmentatie (vreemde donkere vlekken)
- Verdikte huid op het gezicht en het hoofd waardoor de hond een vermoeide of ongelukkige uitdrukking krijgt
- Overtollige talg uitscheiding
- Dunner wordend haar
- Doffe vacht
Symptomen van hypothyreoïdie bij de ogen en oren
Een traag werkende schilklier kan ook oog- en oorproblemen veroozaken bij je hond. Het maakt de huid in de oren en het hoornvlies van de ogen gevoeliger voor ontstekingen en afwijkingen.
- Oor infecties
- Droge ogen
- Vetafzettingen op de hoornvliezen
- Hoornvlieszweren
Hart- en vaatproblemen door een traag werkende schildklier
Hartproblemen lijken vaak voor te komen bij honden met een trage schildklier, maar wetenschappers twijfelen aan de klinische relevantie. (Panciera, 2001)
Waarschijnlijk komt dit gewoon vaker voor omdat hypothyreoïdie honden vaak op een wat oudere leeftijd treft.
Een langzame hartslagfrequentie is wel typisch voor honden met een trage schildklier. Dit herstelt zich vaak weer als de hond de juiste medicatie krijgt. Verder kan een trage schildklier bloedarmoede en een verhoogd cholesterolgehalte veroorzaken bij de hond.
- Lage hartslag
- Bloedarmoede
- Hoog cholesterolgehalte
Onvruchtbaarheid door hypothyreoïdie
Omdat de schildklier invloed heeft op de hele hormoonhuishouding, kan een slechte werking ervan ook invloed hebben op hormonen die verantwoordelijk zijn voor de vruchtbaarheid. Een traag werkende schildklier stimuleert bijvoorbeeld de aanmaak van het hormoon prolactine. Dit hormoon onderdrukt vervolgens de ovulatie, waardoor een teefje niet meer loops wordt.
- Onvruchtbaarheid bij intacte reuen door verminderde kwaliteit sperma
- Uitblijven loopsheid en onvruchtbaarheid bij intacte vrouwtjes
Neurologische problemen door trage schildklier
Hormonen zijn heel belangrijk voor het reguleren van allerlei processen die ook invloed hebben op het gedrag van je hond. Veel gedragsveranderingen komen doordat je hond zich minder goed voelt en door spierzwakte. Een trage schildklier veroorzaakt vaak sloomheid en stijfheid, en hierdoor kan je hond minder actief en blij overkomen dan normaal.
Bij mensen kan een trage schildklier een groot effect hebben op het gedrag. Bij honden kan hypothyreoïdie ook gedragsveranderingen veroorzaken, zoals angstigheid, depressie, desoriëntatie en zelfs agressie.
- Zwakheid
- Verlamming
- Kreupelheid
- Hoofd kantelen
- Gedragsveranderingen
Diagnose van hypothyreoïdie bij honden
Een definitieve diagnose van hypothyreoïdie zal worden gesteld door een dierenarts, met behulp van bloedtesten die de hormoonspiegels van T3, T4 en soms ook TSH meten. Een diagnose kan niet alleen op basis van symptomen of alleen bloedonderzoek worden gesteld.
De symptomen van een trage schildklier kunnen erg variëren, en elk symptoom kan veroorzaakt worden door andere problemen dan hypothyreoïdie. De dierenarts kijkt naar alles samen, dus de symptomen en bloedtests moeten helemaal kloppen, en eventuele andere oorzaken van de symptomen moeten uitgesloten worden.
Op de website van het Medisch Centrum voor Dieren kun je meer lezen over de diagnose van hypothyreoïdie.
Behandeling van een trage schildklier bij honden
Het slechte nieuws: hypothyreoïdie is niet te genezen.
Het goede nieuws: hypothyreoïdie is gemakkelijk te behandelen. Als je de behandeling start voordat de hond ernstige problemen of orgaanschade ontwikkelt, kan de hond een normaal leven leiden.
De beste manier om een hond met hypothyreoïdie te helpen, is door de juiste medicatie consequent te geven.
Het medicijn voor hypothyreoïdie is een synthetisch hormoon dat het schildklierhormoon in het bloed vervangt. Haar zal teruggroeien, de huid zal verbeteren en het activiteitsniveau zal toenemen. De hond zal meestal de rest van zijn leven medicatie nodig hebben en je zult regelmatig de hormoonspiegels van je hond moeten laten testen om te zien of de dosering moet worden aangepast.
Wat gebeurt er als je hypothyreoïdie bij een hond niet behandeld?
De schildklierfunctie is hormonaal en heeft dus invloed op alle delen van het lichaam, inclusief de nier-, lever- en cardiovasculaire functie en neurologie. Indien onbehandeld, zal de gezondheid van de hond blijven achteruitgaan. De huidige symptomen worden erger en er verschijnen nieuwe symptomen. Uiteindelijk kan de hond epileptische aanvallen krijgen, verlamd raken, hoornvlies- en huidzweren krijgen en zelfs overlijden.
Supplementen voor honden met een trage schildklier
Er zijn supplementen die de symptomen van een trage schildklier kunnen helpen verlichten en de gezondheid van de hond kunnen ondersteunen.
Het is echter belangrijk dat je altijd naar de dierenarts gaat voor medicatie. Een supplement kan deze medicatie nooit vervangen. Daarnaast kunnen vitaminen, mineralen en bijvoorbeeld plantenextracten die soms aanbevolen worden invloed hebben op de hormoonhuishouding van je hond.
Wees dus altijd voorzichtig als je besluit een supplement bij te voeren. Houd goed in de gaten hoe je hond erop reageert, en stop ermee als je hond juist meer last lijkt te krijgen van problemen. Een supplement kan je hond goed doen, maar ook juist alles weer ontregelen.
De hormonen in het lichaam van je hond worden op een ingewikkelde manier gereguleerd, en daardoor kun je deze ook weer heel snel ontregelen als je supplementen geeft die ook invloed uitoefenen op dit systeem. Het kan lastig zijn om de medicatie van je hond goed af te stemmen, dus het is het beste om niet teveel supplementen bij te voeren.
Sensipharm Feelings Control kan bijvoorbeeld helpen als je hond gedragsproblemen ervaart door de tragen schildklier. Het maakt de hond stabieler en vermindert angst en agressie.
Welke hondenrassen zijn vatbaar voor een trage schildklier?
Een hond van elk ras kan hypothyreoïdie ontwikkelen, maar genetica kan een rol spelen. Over het algemeen hebben middelgrote en grote rassen een grotere kans om de ziekte te ontwikkelen.
Een aantal rassen met een genetische aanleg zijn:
- Teckels
- Doberman Pinchers
- Engelse Bulldoggen
- Golden Retrievers
- Ierse setters
Is er een huismiddeltje voor hypothyreoïdie bij honden?
Het is heel belangrijk om een juiste diagnose te krijgen van een dierenarts voordat je probeert je hond te behandelen voor hypothyreoïdie.
Hoe eerder hypothyreoïdie ontdekt wordt, hoe gemakkelijker het zal zijn om te behandelen. Raadpleeg een holistische dierenarts over de opties die specifiek zijn voor uw hond. U zult nog steeds regelmatig de symptomen van uw hond moeten controleren en uw dierenarts zal de hormoonspiegels moeten controleren.
Verlaagt hypothyreoïdie de levensverwachting bij honden?
Onbehandelde hypothyreoïdie zal uiteindelijk leiden tot een verminderde functie van alle organen, waardoor het de levensverwachting kan verminderen. Met een juiste diagnose van een dierenarts, behandeling en controle kan de hond een normale levensverwachting hebben.
Kan een hond dood gaan door een trage schildklier?
Onbehandelde hypothyreoïdie zal uiteindelijk leiden tot een verminderde functie van alle organen en dus indirect tot de dood. Met een juiste diagnose van een dierenarts, behandeling en controle kan de hond een normaal leven leiden.
Zijn honden met hypothyreoïdie agressiever of angstiger?
Een traag werkende schildklier kan neurologische effecten hebben, vooral naarmate de ziekte vordert. Maar elke ziekte of verwonding bij een hond kan worden uitgedrukt met een verscheidenheid aan gedragsveranderingen, waaronder agressie en angst. Geen van deze effecten is specifiek voor hypothyreoïdie.
Heeft hypothyreoïdie invloed op het gewicht van mijn hond?
Hypothyreoïdie vermindert het metabolisme van een hond en resulteert vaak in gewichtstoename zonder dat de eetlust toeneemt. Het zorgt er ook voor dat de meeste honden zich lusteloos voelen, waardoor ze minder geïnteresseerd zijn in spelen en bewegen, wat kan leiden tot gewichtstoename.
Hoewel het gebruikelijk is dat honden met hypothyreoïdie overgewicht of obesitas hebben, zullen sommige honden een normaal gewicht hebben.
Kan een trage schildklier epilepsie veroorzaken?
Door het gebrek aan schildklierhormonen bij een hond met hypothyreoïdie, kan het metabolisme in de cellen vertraagd worden. Meestal veroorzaakt dit geen ernstige neurologische problemen, maar bij een klein aantal honden kan dit wel voorkomen.
De hond kan dan bijvoorbeeld onstabiel gaan lopen (ataxie), het hoofd kantelen, in cirkels lopen, en raar op de poten staan. Soms komt het voor dat een trage schildklier ook toevallen veroorzaakt, maar dit is vrij zeldzaam.
Kan een halsband de schildklier van een hond beschadigen en tot hypothyreoïdie leiden?
Er zijn geen wetenschappelijke studies gepubliceerd die aantonen dat een halsband hypothyreoïdie kan veroorzaken. Er is echter voldoende anekdotisch bewijs dat suggereert dat halsbanden onder andere de schildklier, speekselklieren, luchtpijp, halswervels en grote bloedvaten van een hond kunnen beschadigen.
Dit kan komen door trekken aan de lijn, vast blijven hangen aan voorwerpen zoals een hek, of gewoon constante druk op de nek.
Hoe kan ik een hond met een trage schildklier helpen?
De beste manier om een hond met hypothyreoïdie te helpen, is door de juiste medicatie consequent te geven. Verder is het belangrijk dat je de lichamelijke en geestelijke gezondheid van je hond goed in de gaten houdt. Ziet je hond er anders uit of gedraagt hij zich anders dan normaal? Dan is het tijd om weer een keer langs de dierenarts te gaan om te kijken of de medicatie misschien aangepast moet worden.
Als je hond vanwege zijn ras of leeftijd in een risicocategorie valt, is het vooral belangrijk om op de hoogte te zijn van de symptomen van hypothyreoïdie. Maak regelmatig afspraken met de dierenarts om de algehele gezondheid van je hond in de gaten te houden.
Als je denkt dat je hond fysieke of mentale symptomen van hypothyreoïdie of een andere ziekte vertoont, raadpleeg dan onmiddellijk de dierenarts.
Samenvatting
Hypothyreoïdie bij honden kan moeilijk te diagnosticeren zijn. De vroege symptomen kunnen mild zijn en gemakkelijk over het hoofd worden gezien. Sommige van deze symptomen bootsen andere medische problemen na. De diagnose wordt gesteld door een dierenarts en vereist uiteindelijk het meten van hormoonspiegels in het bloed. Hoewel het niet te genezen is, is deze ziekte gemakkelijk te behandelen. Als vroeg genoeg met hormoonvervanging wordt begonnen, kunt u binnen een paar dagen enige verbetering verwachten, zoals een toename van het energieniveau. Andere symptomen van de ziekte zullen langzamer afnemen.