Hoewel honden en mensen beide zoogdieren zijn, is de voortplantingscyclus niet voor alle zoogdieren hetzelfde. Er zijn een aantal diersoorten die net als mensen ongesteld worden, maar de meesten zijn primaten.
Honden worden niet ongesteld. Ze hebben net als mensen een cyclus waarbij eicellen rijpen en er hormonale en lichamelijk veranderingen plaatsvinden ter voorbereiding op een zwangerschap, maar er zijn verschillen tussen de cyclus van de mens en die van de hond. Op het moment dat een mens menstrueert, is ze niet vruchtbaar, terwijl bloedverlies bij een teef juist een teken is dat ze dicht bij haar meest vruchtbare moment is.
Bij honden begint de baarmoederwand pas veel dikker te worden op het moment dat het embryo er is, terwijl het bij mensen al volledig opbouwt voordat er een eicel bevrucht is. Daarnaast vormt de baarmoederwand van de mens een veel dikkere laag, terwijl deze bij honden dun genoeg is om volledig terug opgenomen te worden door het lichaam op het moment dat een zwangerschap niet plaatsvindt. Een hond gaat dus ook door eenzelfde soort fase, maar bij een hond zal je geen bloedverlies zien.
Honden worden niet ongesteld.
Verschillen hond en mens
Een van de grote verschillen tussen de oestrus cyclus van mensen en honden is dus, dat honden het opgebouwde baarmoederslijmvlies weer terug opnemen in hun lichaam als ze niet drachtig worden, terwijl de mens deze ‘ verwijdert’ uit het lichaam door middel van menstruatie. Een ander verschil is dat mensen altijd sexueel actief zijn, terwijl honden dit alleen zijn tijdens de loopsheid.
We zullen de voortplantingscyclus van honden nader bekijken, zodat je weet wat je kunt verwachten als je de eigenaar bent van een intacte teef.
TOP TIP
is je hond loops en druppelt ze overal bloed in je huis? Met dit leuke loopsheidbroekje heb je hier geen last meer van. Het zit zeer comfortabel, ziet er leuk uit en je hond kan hem minder makkelijk zelf verwijderen dan de meeste andere loopsheidbroekjes.
Stadia van de voortplantingscyclus van een hond
Vrouwelijke honden doorlopen een voortplantingscyclus met vier verschillende stadia. Dit is hetzelfde als bij mensen, maar bij mensen herhaalt de cyclus zich elke maand, terwijl honden meestal 2 keer per jaar door de cyclus gaan.
De eerste fase wordt pro-oestrus genoemd. Dit is wanneer de loopsheid van de hond – wat vaak onterecht de ongesteldheid van de hond wordt genoemd – begint. Waardoor de bloeding veroorzaakt wordt is niet met zekerheid te zeggen, maar volgens wetenschappers komt het waarschijnlijk door een verandering in rode bloedcellen door een toename van hormonen.
Tijdens de pro-oestrus wordt de vulva van de hond merkbaar opgezwollen en de hond bloedt meestal uit de vulva. Dit duurt meestal 7-10 dagen en reuen zullen worden aangetrokken door de teef, maar ze zullen niet klaar zijn om te paren.
De tweede fase wordt oestrus genoemd, en dit is wanneer je hond daadwerkelijk kan paren en drachtig kan worden. Tijdens de oestrus, die 5-10 dagen duurt, zal de teef ontvankelijk zijn voor de pogingen van een reu om te paren.
Cyclus
De bloedstroom wordt lichter en stopt tijdens de oestrus, waardoor veel hondenbezitters kunnen denken dat hun hond niet loops is, terwijl dit juist het moment is om goed op je teef te letten als je niet wil dat ze drachtig wordt.
Na de oestrus volgt de dioestrus. Deze fase eindigt als de hond drachtig wordt nadat ze gedekt zijn, of wanneer de volgende fase begint. Als de hond niet drachtig geworden is, kan de diestrus ergens tussen de 10 en 140 dagen duren.
Ten slotte zal de hond de anoestrus ingaan. Tijdens de anoestrus rust de voortplantingscyclus van de hond. Deze fase kan zo lang als diestrus of zelfs langer duren. De meeste honden voltooien alle 4 fasen van de cyclus elke 6-12 maanden.
Veranderende hormonen activeren elk van deze stadia. Die samenwerken met de eierstokken en de baarmoeder om het lichaam van de hond te vertellen in welk stadium hij zich op een bepaald moment bevindt.
Verschillen tussen de cyclus van een hond en die van een mens
Het begrijpen van de verschillen in de cyclus van een hond en die van de mensen, is belangrijk om te voorkomen dat je hond per ongeluk drachtig wordt.
Mensen zijn ongesteld als het slijmvlies van de baarmoeder afgestoten wordt omdat de persoon niet zwanger geworden is. Dit staat dus bekend als een teken dat iemand niet zwanger is. Dit gebeurt ook bij honden, maar dan wordt het slijmvlies terug opgenomen in het lichaam, waardoor de hond niet zal bloeden.
Bij honden is het moment waarop ze bloeden het moment waarop ze zich voorbereiden op de eisprong en om te paren. De hond is het meest vruchtbaar direct nadat hij is gestopt met bloeden – wanneer hij van pro-oestrus naar oestrus gaat.
Vanwege de verschillen in voortplantingscycli komt het voor dat hondenbezitters hun hond per ongeluk drachtig laten worden door een overwachte dekking omdat ze aannamen dat hun hond op dat moment niet ovuleerde.
Hoe voorkom je een zwangerschap bij de hond?
De beste manier om zwangerschap bij je hond te voorkomen, vooral als je niet van plan bent om in de toekomst pups te fokken, is door een sterilisatieoperatie te laten uitvoeren.
De sterilisatie-operatie verwijdert de eierstokken van een hond, waardoor de hond niet door de stadia van zijn cyclus gaat, eicellen zich niet vormen en de hond dus niet drachtig kan worden.
Een sterilisatie, of eigenlijk castratie van je teef, vermindert de kans op allerlei vervelende aandoeningen zoals melkkliertumoren en een baarmoederontsteking.
Pyometra, of een baarmoederontsteking, treedt op wanneer de baarmoeder van een hond geïnfecteerd raakt. Dit gebeurt gemakkelijker na herhaald loops worden zonder zwangerschap. Krijgt jouw hond een baarmoederontsteking? Dan moet je deze meestal alsnog laten steriliseren, waarbij je ook de baarmoeder moet laten verwijderen. Deze operatie is een stuk zwaarder dan een ‘gewone castratie’ hierbij verwijdert de arts alleen de eierstokken.
Als je echter van plan bent af en toe een nestje met je hond te fokken, zijn er ook andere manieren om zwangerschap te voorkomen. Fokken is echter alleen aan te raden als je zeker weet dat je teefje gezond is, en vrij van allerlei genetische aandoeningen.
Het is belangrijk dat je je hond thuis houdt tijdens de loopsheid, en haar uit de buurt van reuen houdt. Vermijd losloopgebieden tijdelijk, en houd haar zoveel mogelijk aan de lijn, zeker als ze niet zo goed luistert. Dit kan betekenen dat je je hond 2-3 maanden per jaar extra moet beschermen tegen andere honden.
De beste manier om zwangerschap bij je hond te voorkomen, vooral als je niet van plan bent om in de toekomst pups te fokken, is door een sterilisatieoperatie te laten uitvoeren.
Dracht
Honden zijn behoorlijk creatief en vastberaden als er een loopse teef is. Het is zelfs bekend dat honden zich voortplanten door een hekwerk, deuren kunnen vernielen die hen in huis van elkaar scheiden en lange afstanden afleggen op zoek naar een partner.
Om een onbedoelde dracht te voorkomen, moet je je teefje buiten altijd in het zicht houden. Het duurt maar een moment voordat een hond een hek beklimt of de tuin betreedt.
Omdat ze op zoek zijn naar een partner, zijn ze misschien meer geneigd om te proberen uit je huis te ontsnappen. Als je een intacte reu hebt, kun je ook overwegen om deze tijdelijk bij een vriend of familielid onder te brengen terwijl je hond loops is om meer afstand tussen de honden te houden.
Elke fokker die mannelijke en vrouwelijke honden intact houdt, kan je vertellen dat een ongelukje in een klein hoekje zit wanneer je intacte reuen en teven samen in een huis houdt.
Als je je teefje niet zo goed in de gaten kunt houden, of de reu en teef niet uit elkaar kunt houden, kun je je teefje het beste steriliseren om een ongewenste dracht te voorkomen.
Sterilisatieoperaties kunnen ook vroeg in de dracht van een hond worden uitgevoerd om een ongewenst nest te voorkomen. Kort na de dekking kan de dierenarts de hond een injectie geven om de dracht af te breken.
Fokken
Het is niet aan te raden zomaar een nestje bij je hond te fokken, tenzij de gezondheid uitvoerig gecontroleerd is. De dierenarts kan met behulp van foto’s controleren op heup- en elleboogdysplasie, en bloedtesten doen om genetische aandoeningen op te sporen.
Realiseer je ook goed dat een dracht niet altijd zonder problemen verloopt. Bij sommige rassen levert het fokken van pups zelfs een groot risico op voor de teef, vanwege afwijkende lichaamskenmerken. Zelfs bij een gezonde hond kan een dracht een dodelijke afloop hebben, of hoge kosten bij de dierenarts opleveren.