Vetbulten of Lipomen bij honden
Lipomen zijn volgens recente studies een van de meest gemelde gezondheidsproblemen bij honden. Ondanks het kwaadaardige uiterlijk zijn vetvulten relatief niet-bedreigende goedaardige bulten die vrij gemakkelijk door een dierenarts kunnen worden verwijderd.
Bij mensen zijn alle bultjes en knobbeltjes reden tot zorg waardoor ook hondeneigenaren vaak schrikken wanneer ze bultjes op hun hond aantreffen.
Een Lipoom is echter niets meer dan een vorming van overwoekerde lipocyten (vetcellen) in combinatie met vloeistoffen die zich onder de huid van de hond verzamelen.
Lipomen, ook wel vettumoren genoemd, kan je meestal vinden op de buik, poten, in de oksels, rond de nek en rond de borst van de hond. In verreweg de meeste gevallen vormen ze zich direct onder de huid en bijna nooit in het spierweefsel of de organen van de hond.

Hoe voelt een vettumor bij een hond?
Vetbulten zijn vrij makkelijk te herkennen aan hun ronde vorm, relatief zachte weefsel en verplaatsbaarheid.
Een vettumor (lipoom) is meestal klein van formaat en voelt zacht aan. Het heeft een ronde vorm en kan voorzichtig worden verplaatst zonder pijn bij de hond te veroorzaken.
Na verloop van tijd kunnen Lipomen groter worden en een grotere, goed zichtbare bult onder de huid van de hond vormen. Dit kost echter tijd omdat vetbulten gedurende maanden, zo niet jaren, vrij langzaam groeien.
Niet elke ronde, zachte bult die los onder de huid ligt is echter een goedaardige vettumor. Raak dus niet gelijk in paniek, maar laat ze wel even controleren bij de dierenarts. Het is beter om kwaadaardige tumoren vroeg te ontdekken dan te laat.
Stopt een vettumor met groeien?
Lipomen zijn dus onschuldige goedaardige bulten, en je zou denken dat er daarom geen reden is om ze te verwijderen. Een van de redenen dat dit echter toch vaak door dierenartsen wordt gedaan is omdat een vettumor heel groot kan worden.
Ondanks het trage groeitempo, kunnen Lipomen in de loop van de tijd blijven groeien, waardoor ze een significante omvang bereiken als ze niet worden verwijderd.
In veel gevallen zullen vetbulten een grootte tussen 2 en 5 cm bereiken, het is echter mogelijk dat ze blijven groeien tot ver buiten de standaardgrootte.

Vaak blijven lipomen bij honden langzaam groeien totdat ze worden verwijderd of behandeld met medicijnen.
Hoe vaak komen Lipomen voor bij honden?
Bijna iedereen die een oudere hond heeft zal een keer een vetbultje tegenkomen op zijn hond. Dit is een ouderdomskwaal die zeer vaak voorkomt bij honden. Een vettumor is gelukkig geen reden tot paniek maar ze kunnen op vervelende plekken voorkomen en daardoor ongemak veroorzaken bij de hond.
Volgens de onderzoeken in het VK werden Lipomen de afgelopen jaren als een van de meest voorkomende gezondheidsproblemen bij honden beschouwd.
Het vormde bijna 2% van alle hondenbezoeken aan de dierenklinieken. Naar schatting zal ongeveer 16% van alle volwassen honden op een bepaald moment worden getroffen door Lipomen.
Zijn er hondenrassen die gevoelig zijn voor lipomen?
Volgens de analyse van verschillende wetenschappers, lopen sommige hondenrassen een veel hoger risico op het vormen van lipomen dan andere. Rassen waarvan is vastgesteld dat ze een groter risico lopen, zijn onder meer:
- Weimaraner
- Dobermann Pinscher
- Duitse Staande Hond
- Springer Spaniel
- Labrador Retriver
Grote rassen, met een hoger lichaamsgewicht dat moeilijker te controleren is, hebben een grotere kans vetbulten te ontwikkelen dan kleinere rassen met minder lichaamsgewicht.
Het is daarom belangrijk om in gedachten te houden dat het handhaven van het juiste lichaamsgewicht van je hond de kans op het ontwikkelen van vettumoren in de loop van de tijd kan verminderen.
Het heeft ook een positief effect op de algehele gezondheid van de hond, dus een gezond gewicht moet nooit worden onderschat.
Het hondenras is echter niet de enige factor die de kansen op Lipomen kan vergroten.
Wat kan vettumoren veroorzaken?
Overgewicht is een van de weinige duidelijke factoren die de kansen op het vormen van Lipomen bij een hond kunnen vergroten.
Honden met een lichaamsgewicht boven het gemiddelde van hun ras (of geslacht) lopen een hoger risico op het ontwikkelen van vettumoren dan honden met een lichaamsgewicht onder het gemiddelde van hun ras (of geslacht).
Daarnaast lijken honden die aanleg hebben voor overgewicht en obesitas een hoger risico te lopen.
Bovendien wordt aangenomen dat leeftijd sterk gecorreleerd is met de hogere kansen op het ontwikkelen van lipomen bij honden.
Volgens een Brits onderzoek hebben oudere honden in de leeftijd van 9 tot 12 jaar een 17 keer hogere kans om Lipomen te ontwikkelen dan honden van 3 tot 6 jaar oud.
Gecastreerde honden, zowel reuen als teven, lijken ook een groter risico te lopen dan hun niet-gecastreerde soortgenoten.
Komen vettumoren vaak terug?
Vetbulten bij honden kunnen terugkomen en zodra een hond een Lipoom heeft gehad, wordt aangenomen dat het een hoger risico loopt om in de toekomst meer vetbulten te ontwikkelen.
Het is onduidelijk wat precies de oorzaak is van lipomen bij honden. Honden die vaker Lipomen hebben gehad zijn echter in de loop van de tijd meer vatbaar voor het ontwikkelen van meer vetttumoren dan andere honden.
Zo’n 1 op 4 honden zal een hergroei van de lipomen ervaren binnen de volgende jaren na verwijdering van de initiële vettumor.
Het is om deze reden is het voor de hondeneigenaar belangrijk om het gewicht van de hond na een vettumor goed te controleren.
Hoe kunnen Lipomen bij honden worden voorkomen?
Lipomen zijn bij de meeste honden een gevolg van genetische aanleg, een ongezonde levensstijl, overgewicht en/of veroudering.
Daarom is belangrijk om je hond gezond en in goede te conditie houden. Dit is een van de beste preventiemethoden als je geen vetbulten op je hond wil zien groeien.
Regelmatige beweging en een goed dieet kunnen ook het risico op lipomen verminderen of op zijn minst de grootte, het aantal en de groei van vettumoren beperken.
Er zijn steeds meer hondeneigenaten die een aantal onconventionele methoden proberen om lipomen te voorkomen. Massages, kruidengeneesmiddelen of voedingstherapieën staan allemaal op die lijst.
Er zijn een aantal gedocumenteerde gevallen die aantonen dat sommige van de alternatieve methoden de gezondheid van de hond ten goede kunnen komen. Er is echter geen hard bewijs dat een van deze methoden het risico op lipomen bij honden kan verminderen.
Er is dus geen 100% gegarandeerde manier om te voorkomen dat een hond een lipoom krijgt. Het enige dat je kan doen is je hond een gezond en actief leven bieden. Daarnaast is het goed om je hond regelmatig te controleren aangezien de vettumoren gemakkelijker te verwijderen zijn wanneer ze nog klein zijn.
Moeten vettumoren altijd verwijderd worden?
Veel hondeneigenaren worden geconfronteerd met lipomen bij hun hond. De vetbulten zien er verontrustend uit en de meeste hondeneigenaren willen ze dan ook zo snel mogelijk laten verwijderen.
Ondanks het ontbreken van een serieuze bedreiging voor het leven van de hond, kunnen Lipomen ongemakkelijk zijn voor honden en kan het esthetisch onaangenaam en zorgelijk zijn voor de hondeneigenaren.
Afhankelijk van de locatie van de vettumor kan een lipoom zenuwcompressie veroorzaken of de lichaamsbeweging beperken bij sommige honden, vooral wanneer ze erg groot worden.
Desalniettemin is het verwijderen van de vettumoren niet nodig en kan dit potentieel duur zijn. Zeker als je bedenkt dat veel vettumoren weer terugkomen op dezelfde of een andere locatie.
Hebben honden last van vettumoren?
Veel honden kunnen een goed en gelukkig leven leiden met lipomen zonder dat de gezondheid van de hond ernstig wordt geschaad. In verreweg de meeste gevallen zal een lipoom helemaal geen beperking in het leven van de hond veroorzaken.

Het is echter mogelijk dat het na verloop van tijd zodanig groeit dat het een last voor de hond wordt. Dit is het moment waarop het verwijderen van de vetbult echt moet worden overwogen.
Het is echter beter om een vetbult die op een vervelende plek zit in een vroeg stadium te laten verwijderen. Zo voorkom je een heftige operatie.
Kunnen vettumoren dodelijk zijn?
In de meeste gevallen vormt en lipoom geen bedreiging voor het leven van een hond en kan het relatief gemakkelijk door een dierenarts worden behandeld.
Dit betekent echter niet dat het geen ernstig gezondheidsprobleem kan worden als het heel lang onbehandeld blijft.
Sommige lipomen kunnen tot een overweldigende grootte groeien of de lichaamsbewegingen van de hond verstoren waardoor de hond veel pijn en ongemak ervaart.
Daarom moet je altijd advies vragen aan een dierenarts. Deze kan goed bepalen of de vettumoren moeten worden verwijderd of met rust kunnen worden gelaten.
Hoe kan een lipoom worden verwijderd?
Er zijn een paar opties beschikbaar als het gaat om het verwijderen van lipomen bij honden.
Chirurgisch verwijderen
De meest gebruikelijke manier om lipomen bij honden te verwijderen, is door een operatie uit te voeren. Het is een vrij gebruikelijke en eenvoudige procedure die vaak wordt aanbevolen door de dierenartsen.
In deze procedure wordt een incisie gemaakt om de vettumor te verwijderen. De hele procedure wordt uitgevoerd met algemene anesthetica, onder toeziend oog van de dierenarts.
De procedure is relatief kort en honden zullen naar verwachting snel herstellen na de operatie.
Een operatie is echter nooit zonder risico en het is beter dit te vermijden wanneer het echt niet nodig is. Zelfs een kleine en schijnbaar eenvoudige chirurgie kan op zichzelf een risico zijn, vooral wanneer algemene anesthetica worden toegepast.
Dit soort operaties kunnen ook vrij kostbaar zijn. De uiteindelijke prijs is afhankelijk van de plaats, de grootte van de hond en de grootte van het lipoom. Een grote vetbult en een moeilijke locatie kunnen ervoor zorgen dat de kosten oplopen.
Liposuctie
Liposuctie is een andere methode die door sommige dierenartsen kan worden uitgevoerd.
Deze procedure is minder invasief dan een operatie; het vereist echter gespecialiseerde apparatuur die mogelijk niet beschikbaar is bij de dierenklinieken in je omgeving.
Volgens de recente analyse bleek Liposuctie een redelijk succesvolle methode voor het verwijderen van kleine tot middelgrote lipomen, maar niet zo effectief bij het verwijderen van grotere.
Onderzoekers vonden ook dat de lipomen bij 28% van de geanalyseerde gevallen opnieuw begonnen met groeien binnen een of twee jaar nadat ze met Liposuctie waren verwijderd.
Niettemin kan liposuctie een zeer nuttig hulpmiddel zijn wanneer er een potentiële dreiging is van complicaties na een operatie vanwege de leeftijd of de fysieke omstandigheden van de hond.
Steroïden
Een injectie met Steroïden is nog een andere manier om lipomen aan te pakken. Volgens het laatste onderzoek kan een injectie met steroïden mogelijk een veilige en niet-invasieve manier zijn om met kleine lipomen om te gaan.
Het is gedocumenteerd dat lokale steroïde-injecties het potentieel hebben om kleine vettumoren volledig te verwijderen en de grootte van de middelgrote en grote lipomen te verminderen tot een beheersbare grootte.
Vanwege het gebrek aan algemene anesthetica bij deze methode kan het zeer nuttig blijken bij de behandeling van oudere honden die mogelijk worstelen met de gevolgen van diepe sedatie.
Steroïdeninjecties worden nog niet zo vaak toegepast als eenvoudige chirurgie als het gaat om lipomen; het is echter de moeite waard om na te denken bij het overwegen van de beste methode om vettumoren bij honden te verwijderen.
Hoeveel kost het om een Vetbult te verwijderen?
Het verwijderen van een vetbult lijkt een makkelijke ingreep, maar de hond moet ervoor onder narcose, waardoor de prijs voor het verwijderen toch behoorlijk op kan lopen.
De prijs voor het verwijderen van een vetbult is afhankelijk van de hoeveelheid vetbulten die verwijderd moeten worden, de moeilijkheidsgraad van de locatie, de duur van de operatie, de grootte van de hond en eventuele complicaties.
Voor het verwijderen van een vetbult moet je rekenen op ongeveer 300 euro voor een klein hondje, tot 700 euro voor een grote hond. Meestal is dit inclusief het vooronderzoek en medicatie, maar dit kan er ook nog bij komen.
De hond zal bij de dierenarts direct na de operatie een pijnstiller krijgen, en je krijgt pijnstillers mee voor een aantal dagen, zodat je hond minder last heeft van pijn tijdens het herstel. Als je nog geen beschermend shirt, medical pet shirt, of een kraag hebt aangeschaft, kunnen de kosten hiervan er ook nog bij komen.
Kan een lipoom barsten?
Het komt bijna nooit voor dat lipomen barsten, vooral als ze klein zijn. Er zijn echter enkele gerapporteerde gevallen waarbij snelle groei en fysiek trauma ervoor zorgden dat de vettumor brak.
Dit zijn echter geïsoleerde gevallen en het is zeer onwaarschijnlijk dat dit je hond zal overkomen.
Het is echter belangrijk om de hond in de gaten te houden en de groei van lipomen in de gaten te houden, omdat snelgroeiende tumoren de huid van de hond kunnen beschadigen. Een zeer uitgerekte huid kan slijten en tekenen van druk vertonen, waaronder kleine wondjes en bloedingen.
Als dat het geval is, is het tijd om de dierenarts te raadplegen en te beginnen met het voorbereiden van een mogelijkheid van lipoomverwijdering.
Gaan lipomen vanzelf weg?
Het is zeer zeldzaam dat vettumoren vanzelf verdwijnen zonder medische tussenkomst.
Sommige mensen beweren dat alternatieve geneeswijzen kunnen helpen lipomen te verwijderen. Dat zouden kruidenbehandelingen en onconventionele massages zijn, maar het is onduidelijk of het echt enig effect op het lipoom heeft of niet.
Wil je alles weten over de meest voorkomende aandoeningen bij honden en wat je kunt doen als je hond ergens last van heeft?
Dan is het Klein Medisch Handboek Honden een boek die echt onmisbaar is in je boekenkast.
Met dit boek heb je altijd een uitstekend naslagwerk bij de hand voor noodgevallen, ook als je internet het even niet doet. Maar je kan hem ook rustig doorlezen zodat je altijd weet wat je moet doen!

Referenties
Randall C, Fox T, Fox LE (1998) Tumors of the skin and subcutis. In: Wallace B M editor. Cancer in Dogs and Cats, medical and surgical management. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. pp. 489–510.